waarom de kleine dingen voor een beter klimaat wél tellen

Waarom kleine dingen tellen voor het klimaat

waarom de kleine dingen voor een beter klimaat wél tellen

Waarom kleine dingen tellen voor een beter klimaat

 

Acht uur na het eten. Vaste prik bij mijn ouders thuis om het journaal te kijken. Henny Stoel en Harmen Siezen: ik ben met ze opgegroeid. Inmiddels is alles veranderd en heb ik al lang een gezin voor mezelf, maar het nieuws? Dat keek ik nog vaak. Tot voor kort in ieder geval.

 

Nog niet eens zo lang geleden bekroop me na het zien van het achtuurjournaal een heel slecht gevoel. Ik weet niet eens meer of er een item voorbij kwam over nog een mislukte klimaattop, plastic soep, bijensterfte, toenemende CO₂-uitstoot of een overstroming of orkaan als gevolg van de opwarming van de aarde.

 

Noem het een soort vluchtgedrag, hypocrisie of zelfbescherming, maar het liefst wilde ik de tv uitzetten. Net of ik het slechte nieuws over de wereld niet meer aanhoren kon. Gewoon uit een gevoel van pure machteloosheid. Ik had naar mijn idee − met wat korter douchen en wat vaker de fiets pakken − toch geen invloed op klimaatverandering.

 

Had ik het even mis. Ik ben er inmiddels van overtuigd dat de inspanning van een individu er wel toe doet. En dat hetzelfde geldt voor de kleine dingen die je verandert in je dagelijks leven. Here is why.

1. Van de een op de ander wordt duurzaamheid de nieuwe norm

Ik las – ook nog maar kort geleden – een van de boeken van Berthold Gunster. Direct was ik fan van zijn ‘omdenken’. Mag ik je eens meenemen in een gedachte-experiment? Eentje over het klimaat uiteraard. Daar komt ie.

Wat als we van klimaatverandering een ‘goed’ maken in plaats van een ‘fout’? En we in de klimaatcrisis niet zozeer het probleem als uitgangspunt nemen, maar juist de kans zien? Misschien vinden we er wel een betere wereld mee uit.

 

Op diezelfde manier kun je ook kijken naar je eigen invloed op klimaatverandering. Je kunt denken: het probleem is te groot, mijn inspanningen zijn te klein en maken daardoor niet het verschil.

 

Alleen levert het veel meer op als je een andere overtuiging zou kiezen. Wat gebeurt er als jij gaat zien dat je een aandeel hebt in het geheel? Stel je eens voor welke kant het op gaat als jij én de mensen om je heen kleine stapjes zetten voor een beter klimaat?

 

Duurzaamheid zou zo de nieuwe norm worden. In uitvoering door de massa en compleet normaal bevonden. Iets wat je doet, elke dag.

2. Kleine stappen voor een beter klimaat worden vanzelf groter

Recyclen, vleesminderen, plastic mijden. De dagelijkse keuzes die je maakt voor een beter klimaat lijken misschien klein. Maar ze zijn een perfecte voedingsbodem voor meer klimaatbewustzijn. Ik noem het daarom machtig kleine stapjes. Kleine dingen die ook nog eens vanzelf groter worden.

Bij mij ging het in ieder geval precies zo. Mijn gevoel voor verantwoordelijkheid voor het klimaat is voor de hand liggend en klein begonnen. Ik was er echt niet elke dag mee bezig. Maar al snel tipte iemand me haarzeep te gebruiken in plaats van plastic flessen met shampoo en dacht ik bij alles na – tot nog boven de afvalbak − of ik het niet kon hergebruiken of maken in plaats van weggooien (ik weet het: ik ben de uitzondering. In ieder geval tot het moment dat duurzaamheid de nieuwe norm is ;).

 

Om even op mijn punt terug te komen: kleine stappen voor een beter klimaat maak je in je hoofd vanzelf groter. Je past je gedrag elke dag een beetje aan en ineens is die droom van het rijden van een elektrische auto niet meer zo ver weg. Je vergroot steeds wat meer de cirkel van invloed die je hebt. Heel geleidelijk, zonder dat je daar naar je gevoel op inboet. Sterker nog: je kunt er een heel goed gevoel van krijgen.

3. Wél wat doen voelt veel beter dan ‘niets’ doen

‘You’re either part of the solution or part of the problem’. Ooit van gehoord? En kies je dan voor de oplossing of het probleem? Het standpunt dat je inneemt maakt nogal veel uit. Voor de planeet en zeker ook voor jouw gevoel.

 

Neem nou machteloosheid, boosheid en angst. Machteloosheid en je afvragen waar we met zijn allen nou in godsnaam mee bezig zijn. Boos zijn op de groten der aarde omdat ‘ze’ te weinig ondernemen. Angst voelen omdat er niets lijkt te veranderen en ‘het misschien allemaal sowieso te laat is’.

 

Het zijn negatieve gevoelens die niet alleen je dag minder mooi maken, maar die je ook doen neerleggen bij de situatie. Daarnaast is de kans groot dat ze ertoe leiden dat je veel minder doet dan je kunt. Of dat je ‘niets’ doet. Terwijl wél wat doen meer oplevert en vast beter voelt. Toch? Hoe sta jij hierin?

Fietsen is beter voor het milieu

Anders naar je werk dan met de auto

Fietsen is beter voor het milieu

Alternatieven voor de auto

25 minuten en 16 kilometer enkele reis. Dat is de gemiddelde reistijd en afstand in Nederland om van en naar je werk te komen. Volgens de laatste meting van het CBS maken we bijna driekwart van deze kilometers met de auto. Vaak in ons eentje achter het stuur. Kan dat niet anders? Nu we sinds de uitbraak van corona weer af en toe voorzichtig naar het werk gaan?

Daarmee lossen niet alleen de files op, het scheelt ook ontzettend veel voor het klimaat als je op werkdagen wat vaker de auto laat staan. Dat lukt misschien niet elke dag, maar elke dag dat het lukt is meegenomen. Kijk maar eens hoe jij de auto voor je werk gebruikt en of je daar op een of meerdere dagen van af kunt wijken.

 

Welke alternatieven zijn er? Hieronder staan 4 opties om over na te denken op een rij.

Slimme combinaties met OV of fiets

Met de trein overstappen op de metro en het laatste stukje te voet. Vanaf het station verder met een OV-fiets of je eigen vouwfiets. Plan je reis eenvoudig via de reisplanner van NS (zelfs van deur tot deur). Mocht je nog niet overtuigd zijn van wat daarvan de impact kan zijn voor een beter klimaat? Zelfs als je dit slechts één dag in de week doet? Het mooie is dat Milieu Centraal het allemaal netjes uitrekent.

 

Pak je bijvoorbeeld eens per week de trein van Utrecht naar Amsterdam in plaats van de auto, dan scheelt dit 800 kilo CO₂-uitstoot per jaar. Dat kun je vergelijken met het gebruik van 240 kilo printerpapier (shocking, hè?).

 

Je kunt bij je werkgever eens navragen of er vergoedingen zijn voor gebruik van openbaar vervoer of de aanschaf van een (elektrische) fiets. Via veel werkgevers krijgen medewerkers OV-abonnementen voor zakelijk gebruik en woon-werkverkeer en sinds 2020 bestaat er ook een fiscaal vriendelijke fietsregeling.

OV is beter voor het milieu

Werk (wat vaker) thuis

Jezelf helemaal niet verplaatsen voor je werk. Maar vanuit huis aan de slag, zonder ochtendspits of reistijd. Dat is ook, straks na corona, een manier om minder afhankelijk te zijn van de auto. Misschien ben je er inmiddels aan gewend en houd je als alles weer een beetje normaler wordt, vast aan een wekelijkse werkdag thuis? Daarbij is het handig om een (vaste) werkdag te kiezen waarop je weinig afspraken hebt. Voor overleggen (met collega’s) waarvoor je normaal voor naar kantoor zou gaan, blijf je gewoon calls via Skype, Google Hangouts of Microsoft Teams organiseren.

 

Steeds meer werkgevers staan positief tegenover thuiswerken, daar heeft corona aan bijgedragen. Ook overheden sturen aan op flexibel werken, zelfs met hele gedragsveranderingscampagnes. Zoals waar ik woon: de gemeente Nijmegen onder de naam SLIMspitsen. Door de auto niet te gebruiken en te werken vanuit huis, verdien je via deze campagne credits. Een mooie ‘extra’ beloning voor het goed bezig zijn, want de credits zijn weer in te wisselen voor het goede doel, OV-tegoed of korting bij webshops. Kijk maar eens online of er in jouw gemeente of provincie iets vergelijkbaars bestaat.

Thuiswerken is beter voor het milieu

Lekker fietsen in plaats van rijden

Je dag goed beginnen op de trappers. En de werkdag weer van je af fietsen op de weg naar huis. Met gemiddeld 16 kilometer enkele reis voor ons werk is het toch goed te doen om de auto te laten staan en de fiets te pakken? Woon je wat verder weg, dan is een e-bike een goede optie. 27% van de Nederlanders geeft aan ook na de coronacrisis vaker de fiets of e-bike te willen pakken. Geen smoesjes over het weer (zo vaak regent het nou ook weer niet) of hoe je aankomt (dat valt vaak ook best mee :) Ook mooi meegenomen: je werkt aan je conditie en bent weer lekker buiten.

Fietsen is beter voor het milieu

De auto helemaal de deur uit? Of autodelen ook in jouw buurt?

Als het je lukt om de auto (voor je werk) steeds minder te gebruiken, ga dan eens na in hoeverre je écht nog een eigen auto nodig hebt. Misschien een wat lastiger verhaal als je ergens woont waar het openbaar vervoer niet zo goed is of als je opgroeiende kinderen hebt (een elektrische scooter of bakfiets is misschien een alternatief?), maar vaak denken we niet zo bewust na over de ‘heilige koe’ voor onze deur.

 

Hoewel we daar langzaam wel wat verandering in lijkt te komen: minder jongeren kopen een auto en door deelsystemen als SnappCar, Greenwheels, MyWheels en StudentCar zien we de auto niet langer als een onmisbaar bezit. Als je het mij vraagt speelt hierin ook mee dat we ons steeds bewuster worden van de impact van auto’s op de wereld om ons heen.

 

Hoe dan ook … Kies je ervoor om de auto gedag te zeggen, dan heb je zoals je kunt lezen een heleboel opties. Betaal alleen voor een auto als je hem nodig hebt (autohuur voor vakantie of verhuizing) of carpool bijvoorbeeld met je collega en deel zo je autorit (en de CO₂-uitstoot). Je kunt ook heldere afspraken maken voor een deelauto met een goede buur of familielid. Via de Vereniging voor Gedeeld Autogebruik kun je hier onder andere een speciale verzekering voor afsluiten.

 

Meer machtig kleine stapjes?

Je kúnt invloed hebben op een beter klimaat. Gewoon met de dagelijkse dingen die je doet. Alleen waar begin je als individu? Schrijf je in voor de e-mails van climatechain. Je ontvangt regelmatig korte tips vanuit een positieve invalshoek die je helpen het klimaat de goede kant op te veranderen.

Deelauto's zijn beter voor het milieu
water besparen keuken

Water besparen met deze supersimpele kitchen hacks

water besparen keuken

Water besparen met deze supersimpele kitchen hacks

 

120 liter water gebruiken we per persoon gemiddeld per dag. 120 liter! Shocking veel, toch? Laat die nog maar even binnendruppelen …

Tijd voor nieuwe tips voor waterbesparing

Een waterbesparende kraan of douchekop, minder vaak en lang douchen, de wc niet voor ieder plasje doorspoelen als je een dag thuis bent. Veel tips om minder water te verbruiken zijn natuurlijk supergoed, maar kennen we al wel. Tijd voor wat verfrissende tips om minder water te gebruiken.

10 frisse waterbesparingstips zo uit de kraan!

14% van het water dat je gebruikt stroomt single-used weg door onze keukenkraan en gootsteen. Dit terwijl er zo veel eenvoudige manieren zijn voor hergebruik of besparing van water. Gebruik dit artikel en verminder je waterverbruik in de keuken of als je kookt. Er zijn volop manieren om spaarzaam om te gaan met water.

Tip 1: Slim groenten wassen zonder waterverspilling

Was groenten en fruit in een grote kom en schrob ze schoon met een apart borsteltje. Zo gebruik je de kraan niet als een krachtige spoelkop.

 

Tip 2: Kraan uit, óók tijdens het handen wassen

Zet de kraan uit tijdens het inzepen van je handen. Gewoon even met een tikkie van de elleboog ; ) Dat scheelt 10 liter water bij 30 seconden handen wassen en in coronatijd al snel 80 liter water per dag. Dat is een enorme hoeveelheid water!

 

Tip 3: Pak een pan die niet te groot is

Gebruik de juiste pan om water en energie te besparen. Vul de pan met niet meer water dan nodig om je pasta of aardappelen nét onder te dompelen.

 

Tip 4: Kook met een vergietpan

Met een vergietpan kun je groenten perfect (en heel gezond) stomen. Bovenop je pan met pasta, rijst of aardappelen, dat scheelt weer een pan met water.

 

Tip 5: Hergebruik het kookvocht van groenten

Zo bespaar je water en voeg je gemakkelijk vitamines én smaak toe aan soepen, sauzen en risotto. Of kook pasta in hetzelfde water waarin je ook groente blancheert.

 

Tip 6: Giet water van gekookte eitjes niet af in de gootsteen

Laat het afkoelen in de gieter en geef het aan je planten. Groen doet het goed op water dat veel calcium bevat (lege eierschalen ín plantenaarde duwen werkt trouwens ook)!

 

Tip 7:   Ontdooi eten niet onder de kraan

Zonde toch van al dat water? Oók als je een hele gootsteen met warm water ervoor vult.

 

Tip 8: Water opwarmen in de waterkoker

Als je maar een beetje warm water nodig hebt, kun je dit ook opwarmen in de waterkoker. Dat kost wat stroom, maar bespaart koud water dat je stroomt uit de kraan voordat het water warm is.

 

Tip 9: Gebruik de thermoskan voor thee

Je kunt ook gekookt water (voor thee) overgieten in een thermoskan, zodat je voor een enkele kop niet steeds de waterkoker opnieuw aanzet (én vaak ook nog meer water steeds verwarmt dan je nodig hebt).

 

Tip 10: 60 ⁰C is warm genoeg

Dubbel duurzaam met water ben je als je de watertemperatuur van je cv-installatie anders instelt. Een temperatuur van 60 ⁰C is voldoende voor het water dat uit de kraan komt of naar je radiatoren loopt (niet lager vanwege de kans op legionella).

 

Meer machtig kleine stapjes?

Je kúnt invloed hebben op een beter klimaat. Gewoon met de dagelijkse dingen die je doet. Alleen waar begin je als individu? Schrijf je in voor de e-mails van climatechain. Je ontvangt regelmatig korte tips vanuit een positieve invalshoek die je helpen het klimaat de goede kant op te veranderen.

Anke van Dijk van climatechain

Mijn machtig kleine stapjes voor een beter klimaat

Anke van Dijk van climatechain

Mijn machtig kleine stapjes voor een beter klimaat

Ik ben Anke van Dijk, eerste schakel in climatechain, moeder van twee kleine kinderen en schrijver van beroep. Wekelijks stuur ik tips die je helpen het klimaat de andere kant op te veranderen. Gewoon in de dagelijkse dingen die je doet. Wie ben ik en wat inspireert mij? Als eerste in een reeks interviews met climatechainers, beantwoord ik hieronder openhartig acht vragen.

Wat is je meest positieve eigenschap?

‘Hoe ouder ik word, hoe minder ik daar een uitspraak over durf te doen. Neem nou mijn betrokkenheid en enthousiasme. Het ene moment pakken ze goed uit, de andere keer lijken ze meer op bemoeienis. Ik heb van alles in me: ik kan zacht en gevoelig zijn, maar ook overtuigd en hard.’

 

Heb je last van klimaatangst?

‘Niet meer, ongeveer een jaar geleden nog wel. Na het zien van het nieuws, bekroop me een heel slecht gevoel. Voor de zoveelste keer eigenlijk. Ik weet niet meer welk item precies op tv was: plastic soep, een overstroming als gevolg van de opwarming van de aarde of de zoveelste mislukte klimaattop. Ik voelde me zo compleet machteloos. En ik dacht: waar zijn we met zijn allen in godsnaam mee bezig? Dat onheilspellende gevoel heb ik omgekeerd naar iets positiefs. Zo is climatechain ontstaan.’

 

Waar haal je de climatechain tips vandaan?

‘Laad ik mijn telefoon op dan denk ik: hoe kan dit milieuvriendelijker. Sta ik te douchen dan vraag ik me af of er ook crèmespoeling te verkrijgen is als blok zeep. Soms denk ik nog tot boven de afvalbak na of ik iets kan hergebruiken door er bijvoorbeeld wat anders van te maken. Alles zoek ik online op. En ik volg ook veel mensen die me inspiratie geven. Zoals Chiara van indiaaninjekast.nl. Ze helpt je te winkelen in je eigen kledingkast. Kleding kopen was al niet mijn favoriete bezigheid en is voor mij nu helemaal van de baan.’ 

 

Wanneer dacht je: dit gaat misschien te ver?

‘Ik heb eens chips van avocadopit gemaakt. En onderzocht of thee van avocadopit te drinken. Allebei niet aan te raden. Pas las ik over een bedrijf dat er biologisch afbreekbaar plastic van maakt. Geweldig idee!’

Anke van Dijk van climatechain

Welk stapje probeer je op dit moment groter te maken?

‘Nu ben ik veel bezig met waterbesparing. Door water uit de keukenkraan of badkamer op te vangen en te gebruiken voor de planten en de tuin. En bijvoorbeeld ‘anders’ te douchen: zeker als het zomer is en het toch al behaaglijk is in de badkamer, zet ik de kraan uit als ik mijn haar inzeep en bespaar ik op warm water door de temperatuur lager in te stellen. Ook scheer ik me niet tijdens het douchen en gebruik ik de doucheruimte meer als een wasgelegenheid. Ik douche bijvoorbeeld ‘voor de helft’ en was me alleen even vanaf mijn middel tot aan mijn voeten. Dagelijks douchen is zo niet nodig.’

 

Lees ook mijn artikel Zo lukt korter douchen wél (plus zo hoeft het niet meer elke dag).

korter douchen

Van welke aankoop heb je spijt?

‘Een megaduur ontharingsapparaat. Het doet wat het moet doen, maar ik heb helemaal geen geduld en tijd om mezelf er uren voor op te sluiten in de badkamer. Liever gebruik ik een Safety Razor scheermes van metaal.’

 

Wat is je motto?

‘Heb lief, meer heb je niet nodig. Of elke andere quote die gaat over minimalisme. Minder spullen om je heen verzamelen, heeft de allergrootste impact op het klimaat. En zorgt ervoor dat je meer aandacht kunt hebben voor wat je juist belangrijk vindt. Minder bezitten maakt je rijker. Met meer rust in je hoofd, meer tijd om handen en meer geld om leuke dingen te doen.’

 

Waar loop je zelf in vast?

‘Minimalisme heeft sinds een aantal jaar mijn hart gestolen, alleen zie je dat nog niet overal terug in ons huis. Ik wil wel wat sneller gaan en veel meer loslaten, maar dat is best lastig met twee kleine kinderen en een gezin waarin ik niet de enige met een mening ben. Op sommige dagen weet ik me geen weg te banen door de berg was en het speelgoed dat op de grond ligt. Gelukkig hoeft het niet perfect. Mijn kleine stapjes maken al verschil en die maak ik vanzelf steeds een beetje groter.’